Ηράκλειον: Η Βυθισμένη πόλη της Αιγύπτου



Το Ηράκλειον ή Θώνις, κατά τους αρχαίους Αιγύπτιους,ήταν παραθαλάσσια πόλη με λιμάνι πλησίον της κώμης Μένουθις, που ήταν κυριότερος ναυτικός κόμβος της αρχαίας Αιγύπτου με την Ελλάδα. Άνθισε για δύο αιώνες, από το 550 π.Χ. ως το 331 π.Χ. Την αναφέρουν ο Ηρόδοτος και ο Στράβων. Καταστράφηκε πολλές φορές και τελικά εξαφανίστηκε τον 8ο αιώνα (μ.Χ.).

Γεωγραφική θέση

Από μια στήλη που βρέθηκε στην Ναυκρατίδα το 1899 ξέρουμε ότι οι Αιγύπτιοι το ονόμαζαν λιμάνι στην θάλασσα των Ελλήνων. Το σημείο αυτό βρίσκεται σήμερα σε βάθος δέκα μέτρα μέσα στη θάλασσα και έξι χιλιόμετρα στα ανοιχτά της σημερινής ακτής, σε θέση που ανακαλύφθηκε το 2001 από την αρχαιολογική ομάδα του Φρανκ Γκοντιό. Η πόλη ήταν κτισμένη επάνω σε νησιά που συνδέονταν με γέφυρες. Οι αρχαιολογικές έρευνες αποκάλυψαν τα ερείπια πολλών συνοικειών και πάνω από εξήντα ναυαγισμένα καράβια που χρονολογούνται από τον 6ο π.Χ. ως τον 2ο αιώνα (μ.Χ.)

Ο ναός του Ηρακλή

Το όνομα της πόλης ανάγεται στον περίφημο ναό που ήταν φημισμένος σε ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο και ήταν αφιερωμένος στον ημίθεο Ηρακλή. Εκεί λένε ότι κατέφυγε ο Πάρης με την Ελένη για να ξεφύγει από τον οργισμένο Μενέλαο, πριν ξεσπάσει ο Τρωικός πόλεμος. Ο ναός αυτός είχε μαντείο και αρχικά ήταν αφιερωμένος στον αιγύπτιο θεό της ιατρικής Χονς, τον οποίο οι Έλληνες ταύτισαν με τον Ηρακλή. Αργότερα το ιερό αφιερώθηκε στον αιγύπτιο θεό Άμωνα, πατέρα του Χονς.

Επιρροή

Το Ηράκλειον ήταν σημαντικό θρησκευτικό κέντρο με αξιόλογη εμπορική κίνηση. Σε στήλη που βρέθηκε αναγράφεται ότι το λιμάνι εισέπρατε φόρο 10% σε όλα τα εμπορεύματα των πλοίων που άραζαν.